Yüklü gelen uygulamalar
Safari gerçekten bu telefonun bence incisi, pırlantası herşeyi, çok güzel bir tarayıcı, diyelim bir siteye girdiniz yazılar minnacık görünüyor, iki parmağınızı kullanarak görüntüyü büyütüyorsunuz, anında yazıları yeniden render ederek çok net bir hale getiriyor. Telefonu yan çeviriyorsunuz, görüntü yan dönüyor ve geniş ekranda sörf yapıyorsunuz. İçinde google search bölümü de eklemişler, direkt google da arama yapıyorsunuz.safari gerçekten bugüne kadar kullandığım bütün gelişmiş telefonlardaki tarayıcılardan 10 kat daha iyi (her güzelin birde kötü tarafı vardır, onlar aşağıda anlatılıyor). Aynı anda 8-10 ayrı sayfa açıp, her birine ayrı ayrı erişebiliyorsunuz.tabiki en güzel özelliklerden biri web 2.0 özelliklerini kullanabliyorsunuz. Ajax destegi var, javascript kısıtlı. Facebook bile artık iphone için özel bir link koymuş, http://iphone.facebook.com adresini kullanarak iphone için özel facebook kullanabiliyorsunuz. Apple iphone için web 2.0 programlama dökümanı yayınladı, javascript ile istediğiniz oyunu yazmanız mümkün. Fakat malesef telefonda macromedia flash ve sun java desteği yok.. apple telefona uygulama yazılmasını istemiyor. O yüzden paranoyak bir şekilde yazılım geliştirebileceğiniz herşeyi iptal etmişler. Mesela flash olsaydı, ben tam teşekküllü bir fotoğraf çekme uygulaması yazabilirdim. Yada java veya flash ile gerçek zamanlı video yayını yapabilirdim. Ama şimdilik bunlar yok.
Mail kısmı gerçekten tam fonksiyonlu, outlook expressten farkı yok, yahoo mail, gmail, pop3, imap gibi hemen hemen herşeyi destekliyor. İstediğiniz kadar mail accountu ekleyip, herbirinden ayrı ayrı maillerinizi çekebiliyorsunuz, istediğiniz maili, açtığınız yeni klasörlere kopyalayabiliyorsunuz.reply, forward vs herşey var kısacası..outlook ve outlook express ile senkronize olabiliyor, maillerinizi outlook tan çekip , telefona bir kopyasını getirebiliyor. Lakin diyelim 100 tane email geldi, bir sürü istenmeyen mail var aralarında, ve bunları silmek istiyorsunuz.. yandınız, tek tek silmek zorundasınız, hepsini seç veya şunları seçtim sadece onları sil yok. Ne var peki? Tek tek silmek var. Her maili tek tek silmek zorundasınız, ve bu mailler çöp sepetine gidiyor, aynı işkence orda da devam ediyor, tek tek orda da silmeniz gerekiyor. Allahtan bunlar bize acımış, ayarlar bölümünde "çöp sepetindekileri 1 gün, 3 gün, 7 gün , 1 ay sonra otomatik olarak sil" gibi bir seçenek koymuşlar. İlk günler tek tek siliyordum çöpten. Şimdi sadece çöpe atıyorum gerisi ile ugraşmıyorum. Ama yinede 500 tane mail geldiginde tek tek silmek gerekiyor..
Youtube eklentisi ilginç bir özellik, direkt telefonun içinde böyle bir uygulama var, wifi yada edge-gprs ile youtube'tan film arayıp, seyredebiliyorsunuz. İphone için özel olan bu uygulama ile, favorilerim, en çok begenilenler, benzerleri gibi bölümlerde eklenmiş. Fakat işin ilginç yanı videolar youtube'un standart video formatı olan flv degil.. h264 kodlaması ile kodlanmış, sanırım youtube ile özel bir anlaşmaları var, iphone dan seyrettiginiz tüm videolar h264.. evet yanlış duymadınız. Peki bütün videoların youtube ta bu formatta bir kopyası mı var? Hayır, "on demand" yani isteği yaptığınız anda encode ediliyorlar. Ve bir süre videonun gelmesini bekliyorsunuz. 15-20 saniye sonra video oynamaya başlıyor, hayır önyükleme yapmıyor, encode ediyor sunucuda o anda.
Google maps eklentisi var içinde, aynı normal google maps burda da var, ve istediğiniz semte kadar inebiliyor. Detaylı yol haritalarına erişebiliyorsunuz, hatta uydu görüntülerini çağırıp, gerçek görüntüleri görebiliyorsunuz. Telefonda yerleşik GPS yok, ama Navizon isminde , telefonda yüklü gelmeyen bir uygulama var, sonradan yükleniyor, üyelik gerektiriyor, korkmayın ücetsiz, bununla, gsm tabanlı gps desteği alabiliyorsunuz. Yani gsm şebekesi üstünden, telefonunuzun haberleştiği baz istasyonlardan aldığı koordinat bilgisini kullanıyor navizon. Ve bu koordinatları google maps'e yolluyor. %80-90 başarılı benim testlerimde. Ofisin bulunduğu binada, tam olarak bulunduğum odanın konumunu işaretlemeyi başardı, ve alkışı haketti.ofis içerisinde farklı odalara giderek test ettim, iğneyi ona göre sapladığını farkettim. Bu maps'in dezavantajı , Telefonda Türkçe harf olmadığı için, Türkçe isimli semtleri aramak ölüm, bulmuyor, bulamıyor, yok diyor. Ya işte orda bak taksim'i buldun, nişantaşı yanında görüyorum, orası nişantaşı.. ııh, yok nişantaşı diye bi yer diyor, İlla tam Türkçe harfleri istiyor.mecburen taksim den emekleyerek nişantaşına gidiyorum, aynı şey kadıköy, erenköy, bostancı,ataköy vs de geçerli. Eğer türkçe harf içermeyen bi semt biliyorsanız gidip orayı buluyor, mesela ethemefendi yaziyorsunuz buluyor, erenköyü bulmuyor, Ama gidip amerikada, avrupada bi yeri arayın, şak diye buluyor, hatta alt semtlerin adını liste olarak getirip, bak yakınında falanca dükkan var diyor.
Takvim uygulaması, klasik Microsoft Outlook'un calendar'i gibi, herhangi bir toplantı , olay ekleyebiliyorsunuz. Başlık, toplantı mekanı, başlangıç zamanı, bitiş zamanı, tekrarlanan olay, uyarı, toplantı notu gibi özellikleri var. Outlook ile senkronize olabiliyor, böylece telefona yazdığınız outlook'ta, outlook ta yazdığınız telefonda görünebiliyor. Bu aslında şirketlerde olan insanlar için biçilmiş kaftan, sekreteriniz ortak calendar'da yada sizin calendarınıza toplantıları girebilir, sizin yapmanız gereken tek şey, telefonu beşiğe koyup (cradle), birkaç saniye senkronizasyon için beklemek.. hepsi bu..
Hava durumu diye bir bölüm var, internet üstünden kendini güncelleyerek, seçmiş olduğunuz şehrin, o anki hava durumunu, gece mi gündüz mü, yagmur mu yağıyor, önümüzdeki 4 gün ne olacak gibi bilgileri anında alabiliyorsunuz. İstediğiniz kadar şehir ekleyebiliyorsunuz.hoş ve güzel grafikleri olan bir uygulama.
Kamera ve SMS / Copy paste nerede?
Kamerası 2 mega pixel, ve gayet büyük ve net resim çekiyor. Çektiğiniz resimleri photos bölümünden izleyebiliyorsunuz, iki parmakla büyültüp küçültebiliyorsunuz, ekranı yan çevirdiğinizde görüntüler yatay yada dikey oluyorlar, resimleri saga sola iterek bir sonraki resme geçebiliyorsunuz.Lakin kamerada hiçbir ayar yok, sadece tek bir dokunulabilir tuş var, bastınız mı çekiyor, yakınlaştırma vs gibi hiçbir özellik yok. Ve malesef video kaydetmiyor cihaz.. komik ama evet video kaydı yok..
Sms yazmak çok rahat ve kolay, ekran klavyesi gerçekten çok kullanışlı. Sms bölümü alıştığımız sms bölümlerinden farklı, çünkü bunda smsleri gruplama diye bir kavram var. Yani diyelim ayşe ile smsleşiyorsunuz. Ayşe diye bir grup oluşuyor, tüm gönderdiğiniz ve aldığınız smsler burda farklı renklerde, konusma balonu şeklinde, ayşe grubu altında görüntüleniyor. Alt alta diziyor ve gayet başarılı.böylece smsler arasında kaybolmuyorsunuz. Fakat bir kötü tarafı var, diyelimki ayşe ile yapılan mesajlardan 1-2 tanesini aradan çıkartıp silmek istiyorsunuz, yok öyle birşey. Ya tüm sohbeti sileceksiniz, yada onlar orada kalacak.. ve ayrıca herhangi bir mesajdan bir bölümü kopyala yapıştır yapamıyorsunuz, esasen telefonun hiçbir yerinde copy-paste (kopyala-yapıştır) yok. Evet gerçekten yok. Ben ilk zamanlar, herhalde ben bulamadım diye düşündüm, internetten araştırdım, bir video buldum, adam çatır çatır copy paste yapıyor, ama ilginç bir metodla yapıyor, tıklıyor bir yere, sonra parmağını basılı tutarak istediği noktaya geliyor, sonra parmağını kaldırmadan ikinci bir parmakla ekrana tıklıyor, copy oluyor, sonra benzer bir metodla yapıştırıyor, ben deniyorum olmuyor, deli oldum, sonra minas diye bir arkadaşımda da iphone var, onu aradım, heyecanla geldi, beraber seyrettik videoyu, bana "çekil bakiim sen beceremiyosun" diyip, kendi denedi, yine yok.. biz tabi klasik Türk mantığı ile altta yazan yazıları okumadan direkt videoyu seyretmişiz, meğer o video, apple'a bir öneriymiş, meraklı bir vatandaş oturup üşenmeden öyle bir animasyon yapmış, "böyle olsa fena olmaz aslında" demiş altında, o yazıyı görünce hayallerimiz suya düştü, minas okkalı bir küfür sallayıp herife ofisi terketti..
Evet copy-paste'yi Unutmuşlar. Bu kadar basit bir özellik nasıl unutulur inanamıyorum, yani bilerek koymamışlar deseniz, eziyet etmeyi seviyorlar diyeceğim.. ha birde çok ama çok ilginç birşey daha var, her yerden her sms geliyor, hatta şu reklam maksatlı smsler de geliyor, fakat Garanti bankası internet şubesinde para transferi yaparken gelen sms doğrulama şifresi her nedense, bu telefona gelmiyor, daha doğrusu bu telefon almıyor o mesajı sanırım. Mecburen p910i telefonuma takıyorum sim kartımı, o mesajı alıp, tekrar iphone'a takıyorum sim'i.. herhalde güvenlikle alakalı, operatör telefonun tipini anlamıyor galiba.. yada bunlar birbirine küsmüş, konuşmuyorlar.. inşallah bir gün barışırlar, çantamda ikinci bir telefon taşımak istemiyorum artık..
Telefon özellikleri
Telefon özellikleri çok güzel ve basit, ana menüden telefon tuşuna basıyorsunuz, 5 alt bölüm geliyor, "favorilerim", son yapılan görüşmeler, rehber, tuşlar, voicemail. Favorileri kısayollar gibi düşünebilirsiniz, istediğiniz kişileri favorilere ekliyorsunuz, kısa yoldan erişiyorsunuz. Telefon rehberi çok keyifli, parmağınızla iterek isimler arasında dolaşabiliyorsunuz, hızlı iteklerseniz isimler hızla aşağı yada yukarı kayıyor, ama diyelim çok isim var, öyle itekleyerek gezmek zor diyelim, o zaman rehber açıkken, sag tarafta yukardan aşağı doğru harfler var, parmağınızı bu bölgede basılı tutarsanız, harflere hızlı geçiş yapabiliyorsunuz. Çok başarılı ve keyifli bir özellik.rehberde + tuşuna basarak, yeni bir kişi yaratabiliyorsunuz, sınırsız telefon, fax, mail, web adresi, resim vs gibi bilgiler ekleyebiliyorsunuz, tabiki outlook ile senkronize edilebiliyor. Ben p910i deki numaraları outlook'a senkronize edip, outlook'tan da itunes kullanarak telefona senkronize ettim. Zaten itunes olmadan telefona hiçbirşey yüklenemiyor. Neyse.. Tuşlar bölümü ise tüm ekranı kaplayacak kadar büyük ve geniş,çok rahat kullanılıyor. Annem "hah tam bana göre telefon, tuşları büyük, gözüm rahat görür" diyerek telefona göz koyma hamleleri yaptıysa da , kendisine telefonun diger atraksiyonlarını göstererek göz dağı vermeye çalıştım,ama "hmm çok da karmaşık değil aslında" diyerek bir hamle daha yaptı, telefonu zor kurtardım. Speakerphone özelliği var, konusurken dışarıya sesi verebiliyorsunuz, konferans görüşme yapmak , konferanstaki birini çıkarmak gibi özellikler var. Konuşma esnasında ana menüye dönüp, sms okuyabilirsiniz, yada konuştuğunuz kişiye ipod bölümünden müzik dinletebilirsiniz. Standart olarak telefonda ses kaydı yok ama gönüllülerin yazdığı ses kayıt programı ile, konuşmaları kaydedebilirsiniz. Voicemail ise adından da anlaşılacağı gibi, bildiğiniz operatördeki telesekreter.. fakat bu bölümde de bir kötü unsur var, telefonda tuş kilidi var mesela, çok başarılı bir özellik, ama tuş kilidi açıkken, çağrı gelirse, red edemiyorsunuz, illa kabul edeceksiniz, yada sesini kısacaksınız, reddetmek yok. Ancak tuş kilidi açık değilse red edebiliyorsunuz.
Proximity sensör, adından da kolayca anlaşılacağı gibi, hareket sensörü, yani telefonu yatay, dikey, baş aşşağı çevirdiğinizde bunu algılıyor ve buna göre görüntüleri döndürüyor. Mesela benim hoşuma giden bir özellik, telefonla konusurken, kulağınıza dayadığınızda ekran kararıyor, ama telefonu avucunuza alıp birşeye bakmak isterseniz, görüntü geri geliyor. Şarjı yüksek tutmak için düşünülmüş ilginç bir detay. Telefona benim yüklediğim bazı oyunlar da bu proximity özelliği ile oynanıyor. Safari vs bu özelliği kullanıyor.
Saat bölümü gayet büyük ve güzel, sınırsız alarm ekleyebiliyorsunuz, hatta hangi alarmın hangi günler tekrar edeceğini seçebiliyorsunuz, ptesi, Salı, Cuma diyebiliyorsunuz. Fakat benim tespit ettiğim bir bug var, diyelim biri saat 08:00 ve diğeri 09:30 da iki alarm tanımladınız (ben sabahları biraz zor uyanırım da), eğer birincisini susturmazsanız, 09:30'a kadar ötüyor 5 dakika ara ile.. ama 09:30 daki ise toplam 2-3 kere 5 dk ara ile ötüp susuyor.